Ημερολόγιο Υπόγειας Εξερεύνησης Αδριάνειου Υδραγωγείου
28/3/2014: κατάβαση στο φρέαρ 251 και εξερεύνηση υδρομαστευτικής στοάς
Η έννοια της υπόγειας υδρομάστευσης ήταν πολύ σημαντική για τα υδραγωγεία της αρχαιότητας. Σήραγγες κατασκευασμένες κάτω από τη στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα, συνέλεγαν τα υπόγεια ύδατα καθ' όλο το μήκος τους, και τα μετέφεραν στην περιοχή που έπρεπε να υδροδοτηθεί. Μεγάλα υδραγωγεία της κλασικής εποχής κατασκευάστηκαν με τη λογική αυτή, με γνωστότερο όλων το αναφερόμενο ως Πεισιστράτειο (Υμηττού) το οποίο αποδεδειγμένα λειτουργεί ακόμη αρδεύοντας τον Εθνικό Κήπο, ακολουθώντας υπόγεια πορεία 6,5 km.
Κατά τη ρωμαϊκή εποχή, κατασκευάστηκαν κυρίως επιφανειακά υδραγωγεία, που μετέφεραν πηγαία ύδατα, χωρίς να συλλέγουν και τα υπόγεια. Χρησιμοποιούσαν γέφυρες για να διέρχονται από τις κοιλάδες, και μικρές σήραγγες για να διαπερνούν τους λόφους, οι οποίες όμως κατά κανόνα δεν υδρομάστευαν. Χαρακτηριστικό δείγμα της τεχνολογίας αυτής αποτελεί το μεγάλο Αδριάνειο Υδραγωγείο της Κορίνθου, συνολικού μήκους 85 km, το οποίο μετέφερε το νερό από τις πηγές της Στυμφαλίας, διατηρώντας κλίση περίπου 0,5%.
Το Αδριάνειο της Αθήνας όμως, αποτελεί την εξαίρεση στον κανόνα! Είναι το μοναδικό ρωμαϊκό υδραγωγείο, που κατασκευάστηκε αποκλειστικά για να υδρομαστεύει υπόγεια ύδατα καθ' όλο το υπόγειο μήκος του (περίπου 20 km). Είναι χαρακτηριστικό ότι τα επιφανειακά υδραγωγεία έπαψαν να λειτουργούν νωρίς (καταστράφηκαν), ενώ τα υπόγεια έργα παραμένουν λειτουργικά μέχρι και σήμερα.