...Οι
υπόγειες στοές της Αθήνας και των γύρω περιοχών, περιλαμβάνουν ενίοτε και
εγκαταλελειμμένα ορυχεία.
Δύο πολύ
χαρακτηριστικές περιπτώσεις παρουσίας παλιών εκτεταμένων δικτύων ορυχείων με
βαθιές υπόγειες γαλαρίες κάτω από αθηναϊκές συνοικίες, είναι αυτά της Ανθούπολης
(Περιστέρι) και της Καλογρέζας (ΟΑΚΑ).
Χαρακτηριστική είναι επίσης και η περίπτωση παρουσίας μικρών ορυχείων σιδήρου κοντά σε αθηναϊκούς οικισμούς, όπως αυτά που έχουμε ήδη επισκεφτεί στο Χαϊδάρι και την Πεντέλη. Μια λιγότερο σημαντική προσπάθεια φαίνεται πως έγινε κάποια στιγμή και στον Περισσό, η οποία όμως μάλλον εγκαταλείφθηκε, ίσως λόγω της μικρής περιεκτικότητας του υπεδάφους. Εμείς εντοπίσαμε ίχνη της εξόρυξης αυτής, και επισκεφτήκαμε μια μικρή υπόγεια διαδρομή με χαμηλές γαλαρίες. Το σημείο της εισόδου δεν παρέπεμπε σε κάτι ανάλογο με αυτό που συναντήσαμε, αλλά η έκπληξη εμφανίστηκε μετά τα πέντε πρώτα μέτρα…
ΓΙΑ ΝΑ ΕΜΦΑΝΙΣΤΕΙ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΘΕΜΑ: "διαβάστε περισσότερα"
Στην Ανθούπολη και την Καλογρέζα
Στα
λιγνιτωρυχεία του Περιστερίου η εξόρυξη ξεκίνησε το 1935, απασχολώντας
καθημερινά εργάτες για ατελείωτες ώρες, σε στοές βάθους έως 100 μέτρων. Οι
εγκαταστάσεις λειτουργούσαν σε ελάχιστη απόσταση από τα σπίτια της Ανθούπολης, τα
οποία -καθώς ανοίγονταν συνεχώς καινούριες σήραγγες- από το 1953 άρχισαν να
παρουσιάζουν ρωγμές... Την ίδια χρονιά, από κατάρρευση στοάς, ένας εργάτης
έχασε τη ζωή του, ενώ τα επόμενα χρόνια, πολλά σπίτια υπέστησαν ανεπανόρθωτες
ζημιές. Τα ορυχεία μετά το 1957 εγκαταλείφθηκαν, και σήμερα πάνω από τις
πολυεπίπεδες και δαιδαλώδεις γαλαρίες, βρίσκονται χτισμένα τα σπίτια της πόλης…
Και στη
δυτική Καλογρέζα υπάρχουν επίσης παλιές υπόγειες στοές. Εκεί, λειτούργησαν
ανθρακωρυχεία που εξόρυσσαν λιγνίτη από το 1938 έως το 1962, στα σύνορα
Ηρακλείου, Ν. Ιωνίας και Αμαρουσίου. Στα χρόνια της κατοχής, οι Γερμανοί
επέταξαν τα ορυχεία και η πόλη μετατράπηκε σε στρατόπεδο. Ο Ηρακλειώτικος
λιγνίτης προμήθευε την Ηλεκτρική εταιρεία, το εργοστάσιο παραγωγής ρεύματος
Κερατσινίου και την εταιρεία Γκαζιού, ενώ μεταφερόταν και στο Λαύριο με
παρακαμπτήρια σιδηροδρομική γραμμή που κατασκευάστηκε το 1942. Τα ορυχεία
έκλεισαν (1957-1962) μετά από προσπάθειες των κατοίκων. Οι προερχόμενοι
από την Εύβοια ανθρακωρύχοι, έδωσαν το όνομα της ιδιαίτερης πατρίδας τους στην
οδό Κύμης, ενώ στην ίδια περιοχή συναντάμε και την ομώνυμη οδό Ανθρακωρύχων.
Το μικρό ορυχείο στον Περισσό
Ενώ τα
παραπάνω δίκτυα υπογείων στοών αγνοούνται κάτω από τους δρόμους της πόλης,
εφόσον δεν υπάρχουν σήμερα ανοικτές προσβάσεις προς το εσωτερικό τους, άλλες
μικρές και ασήμαντες προσπάθειες εξόρυξης υλικών από τα σπλάχνα του αστικού
υπεδάφους, έχουν αφήσει διάσπαρτες μικρές άγνωστες σήραγγες που παραμένουν
επίσης αφανείς.
Το μικρό εγκαταλελειμμένο ορυχείο του Περισσού βρίσκεται γειτονικά της ευρύτερης περιοχής των ανθρακωρυχείων της Καλογρέζας, αλλά δεν έχει καμία σχέση με αυτά. Εντοπίσαμε και επισκεφτήκαμε μια μικρή υπόγεια διαδρομή με χαμηλές γαλαρίες που διακλαδίζονται μεν σε ένα σημείο, αλλά το τμήμα που σώζεται σήμερα δεν ξεπερνά το φτωχό μήκος της τάξης των 30 ή 40 περίπου μέτρων, μαζί με τα επιχωμένα τμήματα. Κάτοικος της στοάς ήταν μια μικρή φοβισμένη -από την παρουσία μας- νυχτερίδα.
Το χαμηλό άνοιγμα της εισόδου, δεν πρόδιδε την παρουσία μεταλλείου, αλλά η έκπληξη εμφανίστηκε μετά τα πέντε πρώτα μέτρα...
Αφού είχαμε ήδη κατευθυνθεί προς τα δεξιά, μια σχεδόν πλήρης στροφή προς τα αριστερά μας οδήγησε στον χαμηλό, αλλά πλατύ διάδρομο που ανοιγόταν μπροστά μας.
Είδος μικρού ερπετού που έζησε κάποτε εδώ.
Λίγο πριν φτάσουμε στο τέλος, υπήρχε μια διακλάδωση προς τα δεξιά, ενώ το μονοπάτι συνέχιζε και ευθεία.
Όμως ήταν μόνο μια μικρή παράκαμψη, που κατέληγε αμέσως και πάλι στον κεντρικό διάδρομο.
Η δεξιά παράκαμψη.
Καταλήγει αμέσως και πάλι στον κεντρικό διάδρομο
Σε ένα ακόμη σημείο, έμοιαζε να υπάρχει μια αποφραγμένη χαμηλή δίοδος
Στο τέλος της στοάς συναντήσαμε μπάζα...
Επιστροφή προς τα πίσω
Η μεγάλη "κολώνα" και τα δύο μονοπάτια που χωρίζει.
Και η μοναδική νυχτερίδα!
Η δεξιά στροφή που θα μας οδηγήσει στον "προθάλαμο"
Διάδρομος με σκουπίδια προς την έξοδο
Ο "προθάλαμος" και το χαμηλό άνοιγμα εισόδου
Έξοδος...
Κείμενο: Παναγιώτης Δευτεραίος
Φωτογραφίες: Παναγιώτης Δευτεραίος, Αλέξανδρος Γλαράκης
Δραστηριότητα: αστική σπηλαιολογία (urban speleology)
Συμμετείχαν: Αλέξανδρος Γλαράκης, Παναγιώτης Δευτεραίος
Πληροφορίες κειμένου: Δημήτρης Καλαντζής
(Ηράκλειο)
Πηγή: ΑΣΤΙΚΗ ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΑ
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου